MESTO KOJE OSTAVLJA SNAŽAN UTISAK NA POSETIOCE: Sve atrakcije sela na obali Dunava neverovatne istorije

Ostaci tvrđave, nalazišta, vinarije, čarde, restorani, turska kupatila, mineralne vode i izvori, vinogradi i voćnjaci, livade i šume, plaže na obali Dunava, crkva stara više od pet decenija, mračne legende i skrivena blaga. Zvuči nemoguće da se sve ovo nalazi u jednom gradiću u srcu Srema, ali istina je. Vodimo Vas u malu avanturu kroz Slankamen, mesto koji bi svaki stanovnik Srbije i strani turista voleo da poseti.

AKUMINKUM- ili današnji Stari Slankamen je grad i arheološko nalazište iz doba antičkog Rima na tlu današnje Srbije. Stari Slankamen je selo koje pripada opštini Inđija. Mesto koje odiše duhom istorije, tradicije, mitova i skrivenog blaga. Poznato zbog mnogih iskopina, izvora slane vode, tvrđave i velikom obalom na plavom Dunavu. Prema istorijskom predanju veruje se da je na dnu reke skriven grob ratnika Atile Hunskog na ovom mestu. Napisano je i da je sahranjen u tri kovčega zlatnom, srebrnom i gvozdenom. Zanimljivo je izvođenje reči Slankamen od nalazišta fosila panonskog mora u Evropi, slankamenski kamen sa fosilnim ostacima ima po jedinici mere ,čak oko 20% soli, slan-kamen. 

Stari Slankamen se nalazi na Dunavu, u podnožju ogranaka Fruške gore, na nadmorskoj visini od 80 m, 55 km severozapadno od Beograda. Preko puta Starog Slankamena se Tisa uliva u Dunav a sa brežuljaka iznad naselja vide se ravnice Bačke i Banata. Sa Fruške gore i Dunava struji svež i čist vazduh, a okolne šume štite od letnjih vrućina. Novi Slankamen se nalazi na lesnoj zaravni na nadmorskoj visini od 139 m, 16 km istočno od Inđije. Prema popisu iz 2002. godine u Starom Slankamenu živi 704 osobe, većinom srpske nacionalnosti (72%). Novi Slankamen ima 3.421 stanovnika i većinu takođe čine Srbi (76%). Zatim slede Hrvati (22%), te u manjem broju Romi, Mađari, Slovaci i Nemci.

Da je Slankamen zaista pravo mesto za beg od grada i gradske buke, govori činjenica da je veoma posećeno turističko mesto. Crkva Sv. Nikole podignuta 1468. godine, ostaci tvrđave Akuminkum, ostaci turskog kupatila, izvor slane vode “Slanača” i obližnji Spomenik bitke kod Slankamena samo su neke od znamenitosti ovog naselja. Ono se može upoznati i sa vode, rečnim krstarenjem koje vodi i do nezaobilaznog ušća Tise u Dunav. Ušće predstavlja tromeđu Bačke, Banata i Srema. Celokupan doživljaj upotpuniće bogata ponuda restorana i vinarija u Starom Slankamenu i okolini.

Zašto Akuminkum?

-Akuminkum (lat. Acumincum, na srpskom Gradina) je antičko utvrđenje i srednjovekovna tvrđava koji su se nalazili na obali Dunava, na lesnom platou, kod današnjeg Slankamena, u opštini Inđija. Arheološkim iskopavanjima 1995. godine utvrđeno je da je Gradina višeslojno nalazište, čiji najstariji slojevi pripadaju poznom bronzanom dobu i naselju Skordsika od koga su sačuvani delovi bedema. U periodu od 1. do 3. veka, na osnovi keltskog opiduma podignuto je rimsko utvrđenje. Iz najstarijeg antičkog sloja od arheoloških nalaza javljaju se keramika, opeka i tegule. Tokom 2. i 3. veka utvrđenje, kao i građevine unutar njega su obnovljene. Zidovi su bili od kamena. Na nalazištu su na ostacima antičke otkriveni ostaci srednjovekovne tvrđave, koja se u izvorima 1072. godine pominje kao Kastrum Zelenkamen. Ruine nekada impozantne tvrđave sada samo simbolično podsećaju na značaj koji je ovo mesto imalo u prošlosti. Tvrđava nosi naziv Akuminkum. To je izvorno keltska reč i zadržala se i u rimsko doba što ukazuje na to da je keltski element na tom mestu bio jako zastupljen.

Šta je Kastrum Zelenkamen?

-Tvrđava čiji se ostaci danas vide, prvi put se spominje 1072. godine pod nazivom Castrum Zalankemen. Po predanju ju je u XIII veku, kao feudalni posed, držao Dragutin Nemanjić, zet ugarskog kralja. Od 1425. godine pripada srpskim despotima Stefanu Lazareviću i Đurđu Brankoviću. 1451. godine Janoš Hunjadi postaje gubernator (regent maloletnom ugarskom kralju Ladislavu) i zbog sukoba sa Đurđem Brankovićem, oduzima mu posede u Ugarskoj, među njima i Slankamen.

Banja Slankamen

-Takođe pored istorijskog dela, selo je poznato i po jednoj od najvećih banja i bolnica u Srbiji. Zbog svojih lekovitih izvora mineralne vode otvorena je banja i specijalna bolnica za posttraumatska i neurološka oboljenja ,,Dr Borivoje Gnjatić”. Lečilište na obali Dunava u Starom Slankamenu je postojalo još u tursko doba. Banja je najstarija u Vojvodini, izgrađena 1906. godine.

Plaža u Slankamenu

Plaža je uređena i očišćena sa novim suncobranima. Do plaže se može doći veoma lako, put je prohodan, može se doći i kolima i peške prolazeći pored kuća i vikendica. Peskovita je, ima i školjki i kamenja, i pun je pogodak za ljude koji su avanturisti i vole boravak u prirodi pokraj vode, takođe i za kamping. Ne preporučuje se neplivačima.

Crkva Svetog Nikole

–Zadužbina Zmaj Ognjenog Vuka. Crkvu Svetog Nikole prema predanju sagradio je 1468. godine Vuk Grgurević, u narodu poznatiji kao Zmaj Ognjeni Vuk, unuk Despota Đurđa Brankovića. Crkva spada u najstarije spomenike ove vrste u Sremu. Sagrađena je u stilu moravske arhitektonske škole. Ima veliku kulturno-istorijsku vrednost i predstavlja obrazac prema kome su građene sremske crkve, među kojima je najpoznatija manastirska crkva Krušedola. Najstarija ikona koja je danas sačuvana u crkvi je „Nedremano oko” iz 1726. godine, rad Teodora Kračuna. Naslikana je kao deo ikonostasa. To je religiozno-simbolična skoro poetska tema inspirisana stihovima Svetog pisma. Nove četiri prestone ikone poručene su 1749. godine. Ikone nastale sredinom 18. veka pripisuju se Nikoli Neškoviću. Vrlo je impresivan lik anđela koji drži mačeve u rukama.

Lesni profil

-Da je Stari Slankamen izuzetan turistički lokalalitet od velikog značaja na nacionalnom nivou potvrđuju poslednjih 300 godina naučnici iz celog sveta. Brdo iznad Slankamena predstavlja jedinstven geološki lokalitet u Evropi star 800.000 godina i izuzetno prirodno dobro koje čuva tajnu ledenog doba. Naučnici su dali svoje ocene i sudove na osnovu dugogodišnjih istraživanja a to je da je lokalitet lesnih sedimenata kod Starog Slankamena jedinstven u Evropi i jedan od tri u svetu. Slični postoje još u Centralnoj Aziji i Kini.

-Postoje samo dva sačuvana turska kupatila severno od Save i Dunava. Jedno se nalazi u Baču, a drugo upravo u Starom Slankamenu. Sve je počelo tako što su, u blizini izvora lekovite slane vode, tokom 16. veka Turci izgradili hamam – slano kupatilo. U suterenskom delu objekta na adresi Dositeja Obradovića broj 3, u centru Starog Slankamena uz katoličku crkvu, nalaze se ostaci turskog kupatila ili hamama. Ostaci hamama sastoje se od tri prostorije koje su nekada bile zasvedene poluobličastim svodom. Danas su njegovi ostaci uklopljeni u izložbeni prostor vinarije Akuminkum porodice Spasić. Ostaci turskog kupatila su stavljeni pod zaštitu Rešenjem Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica 1973. godine.

Kuća stara 175 godina, u kojoj se danas nalazi vinarija i tursko kupatilo, nekada je pripadala veleposedničkoj porodici Mrkšić, koja se bavila vinogradarstvom.

Krstarenje brodićem

-Dunav protiče teritorijom opštine Inđija u dužini od 27 km. Naselja smeštena u blizini obale bogata su kako prirodnim, tako i kulturno-istorijskim turističkim vrednostima. Razgledanje naselja, obala i rečnih ostrva (ada) moguće je vožnjom brodićima i čamcima. Očuvana priroda sa bogatim biljnim i životinjskim vrstama i interesantne priče dunavskih alasa o reci, ribljem fondu i „saobraćaju na vodi“ ispuniće vaša očekivanja i pružiti vam nezaboravan doživljaj sa željom da se ponovo vratite prirodi i reci. Panoramsko razgledanje Starog Slankamena sa vode, obilazak ušća Tise u Dunav:
– marina u Starom Slankamenu – Udruženje nautičara „Stari Slankamen“, kontakt: 063 175 28 17
– stara marina u Starom Slankamenu – Udruženje ljubitelja Dunava „Mika Alas“, kontakt: 063 814 84 81